دکتر جلیلی استاد دانشگاه صنعتی شریف: ما نیاز داریم امتداد انقلاب اسلامی در فضای مجازی را خلق کنیم

در بیست و سومین روز از ماه مبارک رمضان، جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور، عصر دیروز (چهارشنبه) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند. در این دیدار دکتر جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی و از اساتید دانشگاه صنعتی شریف به طرح دغدغه ها و راهکار هایی حول فضای مجازی در محضر مقام معظم رهبری پرداختند. توجه شما را به فیلم و متن کامل این سخنرانی جلب مینماییم.

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و آرزوی قبولی طاعات دارم محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی و عزیزان حاضر در جلسه.

بنده در اینجا نه به عنوان عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی، بلکه به عنوان عضوی از جامعه دانشگاهی و دارای تجربیات عملیاتی در حوزه فناوری، توجه جامعه دانشگاهی و نخبگان را به دغدغه ها و راهکار هایی حول فضای مجازی کشور جلب می نمایم.

الف: واقعیت‌ها و دغدغه‌ها

۱- فضای مجازی پدیده ای است که اهمیتش به اندازه انقلاب اسلامی است. عزیزان امتداد انقلاب اسلامی در فضای حقیقی تولد مبارک جمهوری اسلامی را به دنبال داشت، ما نیاز داریم که در فضای نوظهور مجازی که تمام قواعد، قوانین و موجودیت هایش را خود تعریف و تولید میکنیم امتداد انقلاب اسلامی در فضای مجازی را خلق کنیم. چیزی که ما به آن فضای مجازی تراز انقلاب اسلامی یا به اختصار فمتا میگوییم.

سروران گرامی در جهانی زندگی میکنیم که شرکت های بزرگ صنعت فناوری اطلاعات در حال دور زدن حاکمیت های ملی و به دست گرفتن گلوگاه های نیاز های اولیه بشری هستند. مطلبی که با تدبیر حضرت عالی ما چند سال جلوتر از برخی قدرت های جهانی و با تاسیس شورای عالی فضای مجازی به آن پی بردیم اما امروز این غربی ها و شرقی ها هستند که جلو تر از ما به اینترنت لقب آمریکایی دادند و به دنبال راهکار های عملیاتی برای تامین استقلال خود در اینترنت اروپایی و روسی و چینی هستند.

برادران و خواهران اگر حاکمیت ملی خدشه دار شد، دیگر قدرتی نیست که بخواهیم انتخاب کنیم دست کدام جناح باشد.

۲- گسترش اینترنت به جای شبکه ملی اطلاعات بویژه در لایه‌های خدمات و محتوی در سال‌های گذشته و کاشت بذر، بلکه جنگل خدمات پایه خارجی در سرزمین فضای مجازی کشور، محصولی جز نگرانی‌های امنیتی، اقتصادی و فرهنگی نداشته است. این در حالی است که فضای مجازی موهبت الهی به ماست. ما نباید در این عرصه تمام فکر و ذکرمان دفاع باشد. ما اهل توسعه ایم. ما مدعی هستیم.

۳- توسعه نامتوازن لایه های مختلف زیرساخت، خدمات، محتوا و حتی ابزار های حاکمیتی و سواد فضای مجازی در اقصی نقاط کشور و تمامی اقشار جامعه پس از گذشت نیم دهه آثار خود را در سبک زندگی و نگرش ورودی‌های جوان دانشگاه به وضوح نشان داده است. استفاده گسترده فلان پیام‌رسان خارجی در مدارس کاشتن است و خروجی‌های امروز مدارس و دانشگاه درویدن!

۴- علیرغم اقدامات قابل تقدیری که دولت محترم و به ویژه وزارت ارتباطات در ایجاد زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور به عمل آورده‌اند لیکن وابستگی ما در فضای مجازی قابل توجه است و اقدام اخیر چند شرکت امریکایی اپل و گوگل در حذف برنامک‌های ایرانی از برخی بازارهای جهانی و بدتر از آن حذف برخی برنامکها از گوشی تلفن میلیون‌ها ایرانی یک شرم و یک درس داشت. شرم برای آنها که علیرغم همه ادعاهای به ظاهر روشنفکر مآبانه، حضور محتواها و خدمات ایرانی را تحمل نکردند و با وقیحانه‌ترین شکل فیلترینگ را روی ما اعمال نمودند. درس برای ما و مسئولین بود که به واسطه تعلل و امروز و فردا کردن و جدی نگرفتن دشمن، فرصت را برای این اقدام شرم‌آور فراهم نمودیم. اقدام اخیر گوگل چیزی نبود جز رزمایش حکمرانی یک شرکت امریکایی بر فضای مجازی ما.

ب: و اما چه کنیم؟

ما چاره‌ای جز تولید قدرت ملی در فضای مجازی نداریم. شعار “عزت و اقتدار” در فضای مجازی بایستی به یک گفتمان در سطح دانشگاه‌ها و مسئولین کشور تبدیل شود. این عزت و اقتدار مستلزم شناخت مصادیق ذلت از یک طرف و رصد علمی و فناورانه فضای مجازی در راستای توسعه متوازن و بومی‌سازی فناوری‌های پایه است.

در این راستا:

۱- شتابدهی به توسعه شبکه ملی اطلاعات در لایه‌های مختلف دسترسی، پردازش و انبارش بومی، نرم‌افزارها و خدمات نرم‌افزاری پایه و محتوی ضرورت دارد. وضع و آمار های موجود و آمارهای موجود با مطلوب ما فاصله دارد و انتظار بسیار بیشتری از همه دست‌اندرکاران می‌رود.

۲- در زمانه ای که تغییرات تکنولوژی روز به روز است و دسیسه ورزی دشمنان لحظه به لحظه، انتظار جلسات هفتگی از شورای عالی فضای مجازی انتظار زیادی نیست.

مع‌الاسف شورایعالی و قرارگاه ذیل آن یعنی مرکز ملی فضای مجازی مورد بی‌مهری قرار گرفته است و باید اقرار کرد که “کلیدی آن را قفل نموده است”. در شرایط موجود استفاده از ظرفیت توده های مردم به موازات ساختار های بعضا ناکار آمد دولتی راهکاری مناسب به نظر می رسد. اگر اقناع مردمی توسط صدا و سیما و رسانه ها در باب شناخت مناسبات و خصوصیات دنیای جدید به خوبی صورت پذیرد، تاریخ نشان داده است که در تجربیاتی مانند دفاع مقدس، در صورت اقناع خوب مردمی این مردم هستند که مسئولین را به دنبال خود خواهند کشید. لذا تقاضا می شود تدبیری بفرمایید که دغدغه سازی و آگاه سازی مردم جزء اولویت های نهادهای مختلف تحت امر قرار بگیرد که اگر مردم آگاه شوند خودشان به صحنه آمده و بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

۳- در سالهای گذشته به نقش فناوری های بومی پایه که از مولفه های قدرت در حاکمیت فضای مجازی هستند نظیر سیستم عامل و گوشی تلفن همراه کم‌توجه بوده‌ایم. دشمنی بروز داده شده اخیر یک شرکت امریکایی سبب خیری شد تا مسئولین محترم به ضرورت بومی شدن این فناوری ها بیشتر پی ببرند لیکن این رویداد نبایستی با تغییر راهبرد دشمن تغییر کند و ما به ورطه وابستگی عمیق‌تر کشیده شویم. بومی‌سازی این فناوری، یعنی همان کاری که اخیراً چینی‌ها کرده‌اند، مستلزم وفاق و عزم دولت و همکاری دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان است. پیشنهاد می شود به فناوران این حوزه به چشم طلایه داران استقلال مجازی کشور در سالهای آینده نگریسته شود که تاثیر این فناوری ها کم از فناوری های هسته ای و موشکی نمی باشد.

۴- عزیران! حضور دیپلماتهای مان در زمین و حاکمیت مجازی دشمن قابل درک است اما گزارش فعالیت های روزانه فلان نماینده مجلس یا وزیر در توئیتر و آن هم به زبان فارسی چه معنایی دارد؟

همین اعتماد و تابعیت مجازی از حاکمیت شبکه های مجازی خارجی باعث شده است که دشمن گستاخانه حاکمیت خود را به همان نماینده و وزیر و حتی فرمانده ما اعمال نماید وکار را تا آنجا پیش برد که مسئول مملکت ما را به خاطر نشر عکس از یک قهرمان ملی تنبیه یا اخراج نماید.

آیا حداقل لازمه عزت و اقتدار حکم نمیکند که مسئولین ما دل از خدمات شیک و مفت خارجی ببرند و به زمین تحت حاکمیت ملی هجرت نمایند؟

پیشنهاد ما تحریم در برابر تحریم است. پییشنهاد ما توسعه بومی در برابر تحریم است.

۵- نسل پنجم تلفن همراه به کشور بایستی به موقع وارد کشور شود ولی با آمادگی. نسل پنجم یعنی پهنای باند بسیار بالا، اینترنت اشیاء، داده‌های حجیم، و تحلیل داده‌ها با هوش مصنوعی. نکند یک بار دیگر بی‌برنامگی فضای مجازی کشور را خواستگاه تولید داده برای دشمن و مصرف محتواهای ممیزی نشده غربی برای کودک و جوان روستایی و شهری کنیم. نباید با دادن مفت معادن داده ای کشور به بیگانگان که بسا از بشکه های نفت ارزشمند ترند بر قدرت و دقت دشمن برای ضربه به اقتصاد و امنیت  و فرهنگ جامعه بیفزاییم.   نسل پنجم را می‌خواهیم ولی مشروط و منوط به آماده شدن زیرساخت‌های بومی محتوایی و فناوری آن.

۶- ذلت وجود و حضور صدها فیلتر شکن ساخته شده با حمایت سرویس‌های اطلاعاتی دشمنان که عملا بدافزارهای فرهنگی و امنیتی هستند و به سادگی در اختیار آحاد جامعه قرار دارند، بایستی با مدیریت نیازهای واقعی و ابراز عُرضه در اعمال قانون، به عزت و اقتدار تبدیل شود.

حضرت آقا

به فضل الهی و در سایه رهبری داهیانه حضرتعالی، فرزندان جوان دانشمند و فناور و انقلابی در کنار اساتید دغدغه‌مند دانشگاه‌ها و در قالب نهادهای دانش‌بنیان فراوانی که بحمدالله دوران دانشگاه‌ها حلقه زده‌اند، فمتا (فضای مجازی تراز انقلاب اسلامی) بی شک تحقق خواهد یافت و به دنبال آن، آرمان زندگی پاک و باب طبع در فضای مجازی دست یافتی خواهد شد. انشاالله